آیا به عنوان یک مدیر اطمینان کامل دارید که باهوش‌ترین و کارآمد‌ترین افراد ممکن جزو کارمندان شما هستند؟
قطعا خیر!
گرچه پاسخ این‌سوال واضح به‌نظر می‌رسد اما این تصور غلط تاثیرزیادی بر روش پیاده‌سازی نوآوری در شرکت‌ها داشته است، شرکت‌هایی که تصور می‌کنند تمام فعالیت‌های خلاقانه باید بر دوش کارمندان آن‌ها باشد و تمام دانش و اطلاعات به صورت کاملا محرمانه در بین کارمندان آن‌ها بماند و هیچ اعتقادی به اشتراک گذاری دانش ندارند.
نوآوری باز به عنوان یک راه‌کار جایگزین برای روش‌های سنتی و ناکارآمد گذشته مطرح شده است، در این روش تبادل دانش و اطلاعات ارزش محسوب میشود، نوآوری باز به عنوان یک راه‌حل نوین و کارآمد،حوزه‌ای بسیار گسترده است و موضوعات مختلفی ذیل‌آن مطرح است به همین دلیل تصمیم گرفتیم در این مقاله با جزییات بیشتری به نوآوری‌باز بپردازیم.
- نوآوری‌باز چیست؟
- مزایای نوآوری‌باز چیست؟
- چالش‌های نوآوری باز چه هستند؟
- چگونه نوآوری‌باز انجام دهیم؟
نوآوری‌باز چیست؟
به طور کلی باید بگوییم نوآوری باز یک ذهنیت است ، ذهنیتی که معتقد است استفاده‌ی مناسب از منابع خارجی‌سازمان برای فرآیند توسعه‌ی کسب‌وکار امری مهم و حیاتی‌است. نوآوری باز بر این اصل اشاره دارد که علاوه بر منابع داخلی ، منابع خارج سازمان نیز می‌توانند به سازمان برای دستیابی به اهداف استراتژیک مشخص شده اش کمک کنند.
در مقابل نوآوری باز ، نوآوری بسته قرار دارد، ممکن است تصور کنید تا به حال کلمه‌ی نوآوری بسته را نشنیده اید اما قطعا با آن آشنا هستید زیرا نوآوری بسته دقیقا رویکردی است که صنایع سنتی برای ساخت و ارائه‌ی یک محصول به بازار از آن استفاده می‌کنند.
قبل از اینکه سراغ مزایا و چالش‌های نوآوری بازبرویم برای روشن‌تر شدن مفهوم نوآوری باز سطوح مختلف آن را معرفی می‌کنیم.
- درون سازمانی : گرچه ممکن است تصور کنید نوآوری در درون یک سازمان با تعریف اولیه‌ی نوآوری باز در تضاد است اما باید بدانیم که هر سازمان برای گسترش نوآوری باز باید در ابتدا این سطح از نوآوری را در درون خود شکل داده باشد.
- بین سازمانی : تبادل دانش و تخصص برای حل مسائل صنعت و کسب‌وکار بین دو یا تعداد بیشتری سازمان
- سطح کارشناسی : در این سطح از نوآوری باز ،سازمان نسبت به هر فرد متخصصی که دانش و تخصص مرتبط به حوزه‌ی کار مخصوص خود را داشته باشد رویکردی باز خواهد داشت .
- سطح عمومی : در این سطح از نوآوری باز ، سازمان نسبت به عموم مردم، فارغ از پیشینه ی تخصصی و دانش آن‌ها نسبت به آن‌ها رویکرد باز اتخاذ می‌کند.
به چه منظور از نوآوری باز استفاده میشود؟
- دستیابی به اطلاعات بازار : با به کارگیری نوآوری باز نه تنها می‌توان اطلاعات بیشتر و دقیق‌تری از بازار بدست آورد بلکه می توان مطمئن بود این اطلاعات تطابق بیشتری با واقعیت و نیاز واقعی مشتریان دارد.
- کسب بینش عمیق‌تر از شرایط : جمع‌آوری اطلاعات ارزشمند از بازار و مشتریان
- استعدادیابی : کشف متخصصین خلاق و با استعداد از خارج سازمان
- تحقیق‌و توسعه
مزیت‌های نوآوری باز چیست؟
- تعامل با گستره‌ی وسیع تری از مخاطبان
- تعامل بیتشر با مخاطبان مرتبط با حوزه‌ی صنعت و کسب‌وکار
- بهینه کردن هزینه‌ها
- وارد کردن مشتری در بخش تحقیق‌و‌توسعه
- بهبود روابط‌عمومی و ارزش برند
- پیدا کردن نیروهای با استعداد و خلاق خارج از سازمان
- شانس شکل‌گرفتن مشارکت‌های سودآور
چالش‌های نوآوری باز چه هستند؟
نوآوری باز مثل هر موضوع دیگری با چالش‌هایی مواجه است که توجه به آن‌ها باعث می شود بهتر تصمیم بگیریم که چه زمانی از آن استفاده کنیم و تحت چه شرایطی از آن استفاده نکنیم. در ادامه به مهم‌ترین چالش‌های این حوزه اشاره می‌کنیم.
- مشخص و واضح نبود اهداف
اگر می‌خواهید تصمیم بگیرید که نوآوری را برون سپاری کنید باید حتما مطالعات لازم را انجام دهید و اهداف خودرا از پیش به صورت دقیق مشخص کنید،گنگ بودن اهداف شما از انجام دادن نوآوری باز و نداشتن ارزیابی مناسب از شرایط می‌تواند برای سازمان ریسک‌ایجاد کند.
- مخاطبان نامرتبط
پیدا کردن مخاطبان مرتبط و مناسب می تواند شما را به هدف هایی که از انجام نوآوری باز مشخص کرده‌اید برساند و درمقابل اگر در پیدا کردن مخاطبان عجولانه رفتار کنید باید هدررفتن منابع شما و عدم رسیدن به اهداف شما خواهد شد.
- کاهش بازدهی
تعیین دقیق مدت زمانی که یک پروژه باید ادامه پیدا کند اهمیت زیادی دارد، این زمان باید به اندازه‌ای طول بکشد که خروجی مد نظر شما را بدهد و درعین حال آنقدر کوتاه باشد که برای شما مقرون به صرفه باشد.
- ایجاد یک روند موثر
به منظور اینکه نوآوری‌باز موثرواقع شود لازم است تا یک فرآیند موثر و کارآمد از آن پشتیبانی کند، افراهم کردن این فرآیند پشتیبانی کننده و موثر کار چالش برانگیزی است زیرا موانع مختلفی برسر راه آن قرار دارد موانعی مثل: واضح نبودن اهداف،واضح نبودن ارتباطات، کمبود پشتیبانی از سمت ذی‌النفعان و…
- توسعه و اجرای ایده‌ها
نوآوری‌باز در واقع به بازدهی واقعی نخواهد رسید اگر ایده‌های ارائه شده به درستی توسعه پیدا نکنند یا در نهایت پیاده‌سازی نشوند، و باید توجه داشت هرچقدر گستره‌ی مخاطبان بزرگتر میشود تشخیص این که چه ایده‌ای واقعا پتانسیل پیاده سازی و درنهایت حل مساله را دارد دشوار است.
- پیدا کردن ابزار مناسب
مالکیت یک پلتفرم که همه ی فعالیت‌های مربوط به نوآوری‌باز در آن اتفاق بیفتد برای رسیدن به اهداف آن امری ضروریست.
- حقوق مالکیت معنوی
این چالش زمانی مطرح میشود که گستره‌ی مخاطبان شما گسترده است و ممکن است شما از اصالت شرکت‌کننده‌ها و ایده ها ی مطرح شده ی آن‌ها اطلاع نداشته باشید. در این شرایط اطمینان حاصل کردن از اصالت ایده‌ی آن‌ها به عنوان یک چالش پیش روی شما قرار دارد.
- شرایط و ضوابط
- نگرش و نگرانی‌های منفی
- تشویق و جایزه دادن به شرکت‌کنندگان
- عدم تعهد یا مشارکت
چگونه نوآوری باز انجام دهیم؟(روش‌های پیاده‌سازی نوآوری باز)
اگر نگاهی به تاریخ بیندازیم در قرن 17 میلادی ، نیروی دریایی اروپا یک رقابت برگزار کرد، آن‌ها در این رقابت به دنبال پیدا کردن راه‌حلی دقیق برای مسیریابی در دریا و روشی برای اندازه‌گیری زمان برای پیدا کردن عرض جغرافیایی بودند، این رقابت باعث شد افراد توانمند آن زمان به فکر پیدا کردن راه‌حلی برای مساله بیفتند افرادی مثل گالیله و… این مساله در نهایت در قرن هجدهم توسط یک ساعت‌فروش انگلیسی حل شد و جایزه به وی اهدا شد.
چه باورتان بشود، چه نشود این اولین نوع از نوآوری باز بود که در اروپا اتفاق افتاد، با بررسی چنین اتفاقاتی در تاریخ درمیابیم که گرچه ممکن است نوآوری باز پدیده‌ای نوظهور به نظر برسد که در قرن اخیر مطرح شده است اما در واقع نوآوری باز پیشینه‌ی تاریخی بسیار طولانی دارد.
زمانی که یک یا چند نهاد با یکدیگر همکاری می‌کنند تا راه‌حلی برای یک مشکل پیدا‌کنند و این فرصت را برای مردم ایجاد می‌کنند که ایده‌های خلاقانه ی خود را مطرح کنند.
