یازدهمین نشست رصد انرژی با موضوع بررسی صنعت روانکار و بازار روغن موتور در ایران و منطقه در بهمن 1402 با حضور کارشناسان و فعالان این حوزه، مهدی قیضی، کارشناس صنعت روانکار، رضا سلطانی، کارشناس صنعت خودرو و سهیل رشیدی اقدم، رئیس مرکز نوآوری انرژیک دانشگاه امیرکبیر، برگزار شد. در این نشست، به زوایای مختلف این صنعت از جمله میزان تولید و مصرف، سهم بازار داخلی و خارجی، چالش‌ها و فرصت‌ها، و چشم‌انداز آینده پرداخته شد.
مصرف و تولید روانکار در ایران
- مصرف سالانه: حدود 700 تا 750 هزار تن روانکار در کشور مصرف می‌شود که 150 هزار تن آن روغن‌های صنعتی و مابقی روغن‌های موتوری است.
- تأمین نیاز داخلی: بیش از 90% نیاز داخلی به روانکار توسط شرکت‌های داخلی تأمین می‌شود.
- تولیدکنندگان داخلی: 4 شرکت بزرگ تولیدکننده روغن (نفت سپاهان، ایرانول، بهران، و پارس) 85% نیاز مارکت صنعت روانکار را پاسخ می‌دهند.
- برندهای خارجی: 15% بازار توسط تولیدات خارجی تأمین می‌شود که بخشی از آن روانکارهای خاص برای صنایع خاص است.
تحولات و نوآوری‌ها
- رونمایی از روغن SN5W20: این روغن متناسب با نیاز روز موتورهای تولید داخل است و تست‌های موتور و عملکردی آن در شرکت‌های خودروساز داخلی انجام شده است.
- تأمین نیاز روغن‌های صنایع و نیروگاه‌ها: خوشبختانه بخش عمده‌ای از نیاز روغن‌های صنایع و نیروگاه‌ها که در گذشته از خارج از کشور تأمین می‌شد، امروز با تولیدات داخلی تأمین می‌شود.
- توانمندی‌های شرکت‌های داخلی: شرکت‌های داخلی در زمینه تولید روغن‌های صنعتی و دریایی نیز به پیشرفت‌های قابل توجهی دست یافته‌اند.
- واحد R&D: شرکت نفت سپاهان در حال توسعه واحد R&D خود برای ارتقای کیفیت محصولات و ورود به بازارهای جدید است.
چالش‌ها و فرصت‌ها
- قیمت‌گذاری: قیمت‌گذاری دستوری روغن موتور یکی از چالش‌های این صنعت است که باید به گونه‌ای انجام شود که حمایت‌های لازم از تولیدکنندگان داخلی صورت بگیرد.
- روغن‌های تقلبی: وجود روغن‌های تقلبی در بازار یکی دیگر از چالش‌های این صنعت است که باید با آن مقابله شود.
- استانداردهای بین‌المللی: برای صادرات روغن موتور به بازارهای اصلی دنیا، باید استانداردهای بین‌المللی اخذ شود.
- بازار بکر: بازار موتورسیکلت‌ها در ایران یک بازار بکر برای تولید و عرضه روغن موتور مناسب است.
- فضای دیجیتال: استفاده از فضای دیجیتال برای بازارسازی و صادرات روغن موتور یک فرصت مغتنم برای تولیدکنندگان داخلی است.
پیشنهادات
- تعامل بین خودروساز، روغن‌ساز و موتورساز: برای ارتقای کیفیت روغن موتور و بهینه‌سازی مصرف آن، تعامل بین این سه بخش ضروری است.
- درج روغن موتور مناسب هر خودرو در دفترچه آن: این کار به مصرف‌کنندگان در انتخاب روغن موتور مناسب کمک می‌کند.
- همکاری با شرکت‌های خارجی: برای اخذ استانداردهای بین‌المللی و ارتقای کیفیت محصولات، می‌توان با شرکت‌های خارجی همکاری کرد.
- توسعه بازارسازی در فضای دیجیتال: استفاده از فضای دیجیتال برای معرفی محصولات و صادرات آنها به بازارهای جهانی می‌تواند به رونق صنعت روانکار ایران کمک کند.
نتیجه‌گیری
صنعت روانکار ایران علیرغم پیشرفت‌های قابل توجه، هنوز برای دستیابی به سهم قابل توجهی در بازار جهانی و ارتقای کیفیت محصولات خود نیاز به اقداماتی نظیر تعامل بیشتر بین ذینفعان مختلف، اخذ استانداردهای بین‌المللی و توسعه بازارسازی در فضای دیجیتال دارد.
